Câu chuyện: Trẻ em, Cộng đồng, Tương lai

Năm 2004, Việt tròn chín tuổi. Khi đó ChildFund Việt Nam bắt đầu triển khai chương trình tài trợ trẻ tại nơi gia đình Việt sinh sống tại tỉnh Bắc Kạn.

Việt vẫn còn nhớ cha mẹ mình đã trồng trọt vất vả thế nào trên mảnh đất của gia đình để có thể nuôi sống tất cả các thành viên trong gia đình.

Hơn 2.300 người dân sinh sống trên địa bàn xã Đôn Phong khi đó chỉ có thể tiếp cận rất hạn chế với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Các trường học thiếu các hụt cơ sở vật chất cơ bản như sách và dụng cụ thể thao. Giáo viên ít được tham gia các khóa đào tạo và thiếu cơ hội để phát triển kỹ năng.

Sau 12 năm chương trình tài trợ trẻ và phát triển cộng đồng do ChildFund Việt Nam hỗ trợ được thực hiện tại xã Đôn Phong, cuộc sống của Việt, gia đình của Việt và cộng đồng nơi Việt sinh sống đã có những thay đổi tích cực.

Khi 11 tuổi, Việt được James, một người Australia tại Sydney tài trợ và điều này đã giúp đảm bảo cha mẹ Việt có thể nuôi sống gia đình cũng như đảm bảo rằng Việt và em trai mình được đi học.

Trong thời gian từ năm 2004 đến 2017, các nhà tài trợ Australia của ChildFund đã giúp xây dựng một trạm y tế, hai trường học trên địa bàn xã Đôn Phong và nhiều công trình vệ sinh tại các hộ gia đình, triển khai các hoạt động về quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em và giúp trang bị kỹ năng quản lý tài chính và kiến thức sản xuất nông nghiệp hiện đại cho người dân nhằm giúp họ cải thiện sinh kế.

Việt và vợ của anh tại vườn quýt của gia đình.

Y tế

Một phần quan trọng của chương trình tài trợ trẻ tập trung vào việc nâng cao chất lượng của các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng.

Năm 2010, ChildFund đã hợp tác cùng người dân địa phương xây dựng một trạm y tế mới và hỗ trợ đào tạo các y bác sĩ về quản lý bệnh ở trẻ em và sản khoa.

Với tám phòng và một sân chơi mới, trạm y tế hiện nay có thể phục vụ hơn 500 lượt bệnh nhân mỗi tháng, nhiều hơn gấp hai lần số lượng bệnh nhân mà trạm y tế cũ tiếp đón trước năm 2010. Trẻ em ở độ tuổi đi học được khám sức khỏe tổng quát hai lần một năm và trẻ em dưới năm tuổi được đưa vào chương trình theo dõi tăng trưởng nhằm hướng dẫn các bậc cha mẹ về sự phát triển ở trẻ em.

Chăm sóc sức khỏe bà mẹ là một trong những dịch vụ trọng điểm nhất tại trạm. Các bác sĩ đã được đào tạo về các lĩnh vực như cách thức thay đổi nhận thức của các bà mẹ để họ tới trạm kiểm tra sức khỏe thường xuyên trong suốt thai kỳ.

Ngân đã sinh con trai tại đây và đã được theo dõi sức khỏe thường xuyên trong thời gian mang thai.

Chị Hôn là một y sĩ đa khoa đã công tác tại trạm y tế xã từ năm 2002. Chị chia sẻ rằng các chương trình tập huấn đã giúp chị cải thiện cách chị chăm sóc và hỗ trợ các bà mẹ tương lai. “Bây giờ tôi rất tự tin và luôn sẵn sàng với bất kỳ tình huống nào có thể xảy ra trong quá trình đỡ đẻ,” chị nói.

Ngân và hai con trai là ba trong số hàng trăm bệnh nhân đã tới khám bệnh tại trạm y tế. Ngân đã sinh con trai tại đây và đã được theo dõi sức khỏe thường xuyên trong thời gian mang thai.

“Cán bộ y tế đã giúp tôi theo dõi quá trình mang thai và tư vấn cho tôi về dinh dưỡng và sức khỏe,” chị Ngân kể lại. “Con trai tôi được sinh tại đây và đang lớn lên khỏe mạnh.”

Nước sạch & Vệ sinh môi trường

Việc sử dụng nước không đảm bảo chất lượng và thực hành vệ sinh chưa tốt đã góp phần khiến các bệnh truyền nhiễm qua đường nước xảy ra tại Đôn Phong trong nhiều năm.

Ở một số thôn bản, người dân thường lấy nước từ suối trên núi qua ống tre. Tuy nhiên, lá và bụi bẩn thường làm ô nhiễm nước và đường ống thường xuyên bị vỡ. Trong mùa khô, có rất ít nước, và các gia đình buộc phải di chuyển quãng đường dài để lấy nước từ các con suối ở nơi khác.

Năm 2008, các nhà tài trợ của ChildFund đã giúp lắp đặt một hệ thống dẫn nước bằng trọng lực, sử dụng các bể chứa tới 20 mét khối nước được đặt trên cao. Hệ thống này cung cấp cho 53 hộ gia đình nước sạch, an toàn, dễ dàng tiếp cận quanh năm.

ChildFund cũng đã giúp triển khai các thiết bị vệ sinh mới, như nhà vệ sinh trong trường học và hộ gia đình, và giáo dục trẻ em và gia đình của họ về sức khỏe và vệ sinh, thông qua các hội thảo cộng đồng.

Hiện nay, 75% số hộ gia đình ở Đôn Phong đã có thể sử dụng các công trình vệ sinh phù hợp, so với số liệu dưới 50% ghi nhận vào năm 2006.

Giáo dục

Việc đảm bảo trẻ em được thụ hưởng dịch vụ giáo dục có chất lượng để có thể phát triển toàn diện tiềm năng của mình luôn là một phần quan trọng trong các chương trình tài trợ của ChildFund.

Trong hơn 12 năm ChildFund làm việc tại xã Đôn Phong, một trường tiểu học và hai điểm trường đã được xây dựng, giúp hơn 260 trẻ em có cơ hội học tập thân thiện và có đầy đủ tài nguyên mỗi năm.

Giáo viên được tham gia các khóa tập huấn về phương pháp dạy học lấy trẻ em làm trọng tâm và các nhà quản lý giáo dục được trang bị các kỹ năng quản lý trường học để nâng cao chất lượng dạy và học tại các trường.

Năm 2014, từ một gian nhà đơn sơ với sân đất, điểm trường tiểu học chính của xã đã được xây dựng thành một tòa nhà hai tầng với tám phòng học và một sân chơi. Nhờ vậy trường học đã có thể tiếp nhận nhiều trẻ em tới trường hơn và cung cấp cho các em “một môi trường học tập an toàn và thúc đẩy,” ông Dũng, phó hiệu trưởng trường tiểu học Đôn Phong nói.

Tại thôn Nà Lồm thuộc xã Đôn Phong, nơi tất cả người dân tại 62 hộ gia đình đều là người dân tộc Dao, một phân trường với một thư viện, nhà vệ sinh, phòng nghỉ cho giáo viên, bếp và sân chơi đã được xây dựng để trẻ em không phải đi bộ hàng giờ trên núi tới điểm trường chính nữa.

Ngôi trường mới này đã giúp đảm bảo trẻ em tại Nà Lồm có thể tiếp tục việc học tập. Hơn 30 học sinh tiểu học và 30 học sinh mầm non hiện đang theo học tại phân trường này, tăng hơn con số năm 2013 là 50 học sinh.

Trường tiểu học Đôn Phong đã được xây mới thành một tòa nhà hai tầng với tám phòng học và một sân chơi vào năm 2014.

Giáo dục đã đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp Việt trưởng thành.

Khi Việt học xong cấp ba, đời sống ở xã Đôn Phong đã có nhiều biến chuyển.

Việt đã hoàn thành chương trình tài trợ của ChildFund năm 18 tuổi và năm 2017, ChildFund kết thúc các hỗ trợ của mình tại xã Đôn Phong khi cộng đồng đã trở nên tự lực.

Hơn tám năm qua, Việt, giờ đã 24 tuổi, đã hỗ trợ cha mẹ chăm sóc vườn quýt của gia đình.

Việt chia sẻ rằng việc được tài trợ không chỉ tạo cho mình cơ hội được hoàn thành việc học tập mà còn mang đến cho Việt niềm đam mê học hỏi. Anh cũng rất quan tâm tới việc học hỏi các công nghệ mới nhất trong sản xuất nông nghiệp để có thể phát triển 400 gốc quýt của gia đình mình.

Điều này khiến Việt rất vui vì “có thể hỗ trợ gia đình”, Việt cho biết, và mục tiêu cho tương lai của Việt rất giản dị: “Mình muốn tiếp tục làm công việc cha mẹ đã bắt đầu và cải thiện chất lượng vườn quýt cho gia đình.”